Ook dit jaar vierde Boukje Spoel-Parry weer het Sint Maartensfeest in haar Heemhuys Het Kleine Volkje. Eén van de lichtjesfeesten die het kind innerlijk voorbereiden op Kerstmis, de geboorte van het kindje Jezus, de geboorte van het nieuwe Licht. Met het derde lichtjesfeest op 2 februari, Maria Lichtmis, sluit ze net als de andere Heemhuysleidsters de lichtjesfeestenperiode af.
‘Op 11 november vieren wij de naamdag van Sint Maarten, die als bisschop werd begraven op 11 november in Tours. Al op vijftienjarig leeftijd werd hij officiersleerling en hij strijdde tegen de Germanen, die het rijk van de Romeinen binnenvielen. Op een koude winteravond in Amiens kwamen de soldaten en de paarden, gedreven door honger en vermoeidheid aan bij de stadspoort. De officieren droegen in die tijd mantels van schapenwol. In het gedrang verscheen opeens een naakte bedelaar die zijn armen uitstrekte en vroeg om een aalmoes. Martinus hield zijn paard staande, liet zijn hart spreken en wist wat hem te doen stond. Hij sneed zijn schapenwollen mantel in twee stukken en gaf een stuk aan de bedelaar. Die nacht kreeg hij een openbaring: Christus met zijn halve mantel om sprak tot de engelen: ‘Zie Martinus, nog niet gedoopt, heeft mij met zijn mantel bekleed’. Toen wist Martinus wat zijn weg zou zijn: Hij liet zich op 18 jarige leeftijd dopen en wijdde zijn leven aan het christendom.
Het mooie beeld van het delen van Sint Maarten komt heel goed van pas in de donkere dagen voor Kerstmis. Wij delen de oogst met elkaar, maar wij delen ook onze winst van het werken met onze eigenschappen en talenten, onze zielenmantel. Het delen van de oogst komt tot uiting in het Sint Maartensfeest dat wij vieren in ons Heemhuys. In de ochtend van 11 november komen alle ouders bij elkaar om knolletjes uit te hollen en een Sint Maartenslantaarn te maken. Met een scherp mesje kerven wij in de knol de hemellichamen zon, maan en sterren die wij nu zo goed kunnen zien tussen de kale takken. Wij worden niet meer afgeleid door al het groen om ons heen en teruggeworpen op onszelf: het is de tijd voor inkeer, voor introspectie. De kracht en schoonheid van de hemellichamen helpen ons daarbij.
De uitgeholde resten van de knol verzamelen wij in een pan om er later Sint Maartensoep van te maken. Tijdens het uithollen van de knollen als biet, koolraap, knolselderij en wortel zingen wij Sint Maartensliedjes en de kinderen spelen om ons heen en luisteren mee of zingen mee met de liedjes.
In de avondschemer maken wij met de kinderen een mooie knollenoptocht in het donker, waarbij wij alle weersverschijnselen trotseren en samen met de kinderen en de lichtjes in de knollantaarn lopen. De lichtjes worden vaak uitgeblazen door de wind en juist door het aansteken van elkaars lichtje, herdenken wij Sint Maarten, die zijn mantel deelde met de bedelaar. Eenmaal thuisgekomen gaan wij aan tafel en eten wij de Sint Maartensknollensoep en delen wij het brood. We genieten van ons samenzijn, ouders en kinderen samen en we trekken dan lootjes voor het zogenaamde “Wichtelen”.
Wichtelen is een oud gebruik waarin wij degene die wij trekken met een kleine attentie of een extraatje in de adventstijd verrassen. Dit wordt in mijn Heemhuys enthousiast gedaan tot Kerstmis. Dan is de wichtelperiode afgelopen en worden de dagen weer langer en de nachten korter.
Zo verweven wij de jaarfeesten in ons dagelijks bestaan. Voor de kinderen en de volwassenen een fijne lichtdraad door het jaar heen. Een herkenbaar ritme dat de kinderen geborgenheid en veiligheid kan bieden.’
Tot slot nog een mooi liedje:
Geel en rood klein en groot, blaadjes van de bomen
Nu het winter wordt in ’t land
Is Sinterklaas gekomen
Sint Maarten steekt een lampje aan
Draag het door de landen
Nicolaas kijkt ernstig toe
Of het wel blijft branden
Draag het lichtje naar de stal
Door de donk’re nachten
Wie zijn lampje brandend houdt
Mag ’t Kerstkind verwachten
Donker is de aarde
De bomen zijn nu kaal
Ons hart bewaart ons de dapp’re Michael
De dappr’e Michaël
Heilige Sint Maarten
Gij schonk ons offerkracht
Advent is nu gekomen
En heel de wereld wacht
En heel de wereld wacht
Nicolaas die leerde ons een beter mens te zijn
Dat onze lichtjes stralen
In onze hartjes rein
In onze hartjes rein
Boukje Spoel-Parry
Heemhuys Het Kleine Volkje
